Donald Trump’s ambitieuze plan om het Amerikaanse handelstekort te verkleinen met torenhoge tarieven heeft de wereld op zijn kop gezet. Het idee? Door importheffingen – zoals 10% op bijna alle goederen en tot 145% op Chinese producten – de balans herstellen en voorkomen dat de VS extra schulden opbouwt. Maar het Internationaal Monetair Fonds (IMF) gooit roet in het eten: de onzekerheid rond Trump’s handelsbeleid dreigt de wereldwijde staatsschuld juist te laten exploderen, met de VS als grootste slachtoffer. Wat gaat er mis, en hoe raakt dit de globale economie? Laten we de chaos ontleden!
IMF’s sombere vooruitzichten: Schuld en stagnatie
Volgens het IMF’s Fiscal Monitor van 23 april zal de wereldwijde staatsschuld in 2025 stijgen naar 117% van het mondiale BBP, het hoogste niveau sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog (toen het 150% bereikte in 1946). Dit treft landen die 75% van het wereldwijde BBP vertegenwoordigen, waaronder de VS ($36,22 biljoen schuld), China, Duitsland, Frankrijk, Italië en het VK. Vítor Gaspar, directeur fiscale zaken bij het IMF, waarschuwt dat de schuld “hoog, stijgend en riskant” is. In een worstcasescenario kan de schuld tegen 2027 naar 117% schieten, ver boven de huidige 92,3%.
De VS krijgt de hardste klap. Het IMF verlaagde de groeiprognose voor 2025 van 2,7% naar 1,8%, een grotere afslag dan voor enige andere ontwikkelde economie. De kans op een Amerikaanse recessie steeg van 25% naar 40%, mede door Trump’s tarieven, die bijna de helft van deze groeidaling verklaren. Wereldwijd zakt de groei van 3,3% in 2024 naar 2,8% in 2025, met een mager herstel naar 3% in 2026.
Gaspar wijst op “escalerende handels- en geo-economische onzekerheid” als boosdoener. Trump’s tarieven, aangekondigd op 2 april, brachten de gemiddelde Amerikaanse importheffing naar het hoogste niveau in een eeuw. Bedrijven, verlamd door onduidelijkheid, schroeven investeringen terug, terwijl consumenten hogere prijzen voorbijkrijgen. Dit leidt tot een “globale negatieve vraagschok” die de groei wereldwijd remt.
Trump’s tarieven: Een misrekening?
Trump’s strategie draait om het verkleinen van het Amerikaanse handelstekort, dat in 2024 $1,2 biljoen bedroeg. Zijn “wederkerige” tarieven, zoals 10% universeel en tot 49% voor landen als Cambodja, zouden buitenlandse import ontmoedigen en Amerikaanse productie aanjagen. Het Witte Huis claimt dat dit de federale inkomsten met $166,6 miljard zal boosten in 2025, de schuldgraad iets verlagend naar 6,5% van het BBP (van 7,3% in 2024).
Maar economen zijn sceptisch. Het IMF waarschuwt dat de tarieven de economie meer schaden dan goed doen. De Penn Wharton Budget Model voorspelt een BBP-daling van 8% en een loondaling van 7%, met een gemiddeld huishouden dat $58.000 aan levenslange welvaart verliest. Tarieven verhogen de prijzen – Yale schat een prijsstijging van 2,3%, gelijk aan $3.800 per huishouden – en ontwrichten toeleveringsketens, vooral omdat moderne handel draait om grensoverschrijdende onderdelen.
Bovendien werken de tarieven het handelstekort niet weg. Het Amerikaanse tekort komt voort uit een structureel probleem: Amerikanen consumeren meer dan ze produceren, gefinancierd door buitenlandse investeringen in Amerikaanse activa. Het IMF en analisten zoals de Peterson Institute wijzen erop dat bilaterale tekorten (bijv. $440 miljard met China in 2024) het gevolg zijn van comparatieve voordelen, niet van oneerlijke handel. Trump’s poging om elk bilateraal tekort te elimineren is “onrealistisch” en zal slechts tekorten verschuiven, terwijl de efficiëntie van wereldhandel keldert.
Wereldwijde impact: Recessie en schuldexplosie
De tarieven raken niet alleen de VS. China’s groei zakt naar 4% in 2025 (van 4,6%), hoewel overheidsstimulering de pijn verzacht. Mexico krijgt een dreun met een krimp van 0,3%, terwijl Canada’s groei daalt naar 1,4%. De eurozone krimpt naar 0,8% groei, met Duitsland op 0% ondanks een versoepelde schuldenrem die investeringen mogelijk maakt. Ontwikkelingslanden, afhankelijk van export en buitenlandse hulp, riskeren een groeivertraging naar 3,7%, met schuldproblemen door strengere financieringsvoorwaarden.
Het IMF vreest een “grote negatieve schok” door volatiliteit in valutamarkten en kapitaalstromen. De dollar, die op 23 april een driejarig dieptepunt bereikte, blijft onder druk door Trump’s Fed-kritiek en tarieven. Dit maakt het voor opkomende markten moeilijker om hun $318 biljoen wereldwijde schuld te beheren, zeker als buitenlandse hulp afneemt.
Toch zijn er lichtpuntjes. Trump’s recente 90-dagenpauze op sommige tarieven en een mogelijke verlaging van Chinese heffingen met 65% (nu 125%) suggereren een de-escalatie, zoals Treasury Secretary Scott Bessent aangaf. Dit stuwde aandelenmarkten, hoewel obligatieverkopen de Amerikaanse leenkosten opdrijven (10-jaars Treasury-yield naar 4,5%). Het IMF benadrukt dat “voorspelbaarheid en nieuwe handelsakkoorden” de groei kunnen redden, maar Trump’s “America First”-koers maakt samenwerking lastig.
Wat nu voor de VS en de wereld?
Trump’s tarieven beloven een lagere schuldgraad, maar het IMF ziet een donkere wolk: onzekerheid en inflatie kunnen de schuldenlast verergeren, met de VS ($36,22 biljoen) en de wereld (117% BBP) op recordniveaus. Gaspar roept landen op hun begrotingen te saneren, maar Trump’s belastingverlagingen en uitgavenplannen dreigen het Amerikaanse tekort te vergroten.
Voor crypto biedt deze chaos kansen. Bitcoin, dat goud volgt en Alphabet ($1,87 biljoen) inhaalde, profiteert van inflatievrees en een zwakke dollar. XRP en altcoins zoals Ethereum (+10,1%) liften mee op een crypto-vriendelijke SEC onder Paul Atkins. Maar de risico’s zijn groot: een recessie (60% kans volgens JPMorgan) of obligatiecrisis kan markten doen wankelen.
Traders, blijf scherp! Volg IMF-rapporten, Trump’s tarieftweets en obligatierentes. Gaat Bitcoin naar $100.000 als hedge, of sleuren tarieven de markt mee omlaag? Doe je huiswerk en wees voorbereid op volatiliteit!
Het bericht Trump’s tarieven schudden de wereld op: IMF waarschuwt voor exploderende staatsschuld verscheen eerst op CryptoBenelux.