1.000 miljard dollar rente: zo snel ontspoort de Amerikaanse schuld

De Verenigde Staten hebben in 2025 voor het eerst meer dan 1.000 miljard dollar aan rente betaald op hun staatsschuld. Daarmee zijn de rentelasten groter dan de uitgaven aan defensie én zorgprogramma’s als Medicare. Economen spreken van een historisch kantelpunt in de geschiedenis van Amerikaanse overheidsfinanciën.

Schuld groeit sneller dan de economie

Volgens cijfers van het Amerikaanse Congres zijn de jaarlijkse rentekosten bijna verdrievoudigd ten opzichte van 2020. Toen betaalde de overheid nog 345 miljard dollar aan rente. De snelle stijging is het gevolg van twee factoren: een fors hogere staatsschuld en de scherpe renteverhogingen van de afgelopen jaren.

De Amerikaanse staatsschuld is inmiddels opgelopen tot ongeveer 100 procent van het bruto binnenlands product. Dat niveau werd voor het laatst bereikt vlak na de Tweede Wereldoorlog. Prognoses van het Congressional Budget Office laten zien dat de schuldquote richting 2030 verder stijgt en mogelijk uitkomt boven het historische record van 1946.

Een groeiend deel van de jaarlijkse begroting gaat daardoor op aan rente. Ongeveer de helft van de nieuwe leningen die de VS afsluiten, is inmiddels nodig om bestaande schulden te financieren. Dat maakt het systeem kwetsbaar: stijgen de rentes verder, dan nemen de kosten automatisch toe.

Zorgen over een ‘schuldenspiraal’

Begrotingswaakhonden waarschuwen voor een zogenoemde schuldenspiraal. Als beleggers gaan twijfelen aan de houdbaarheid van de Amerikaanse financiële situatie, kunnen zij hogere rentes eisen. Dat dwingt de overheid opnieuw tot meer lenen, wat de rentelasten verder vergroot.

Op sociale media en in financiële commentaren wordt inmiddels verwezen naar historische voorbeelden van ontsporende overheidsfinanciën. Daarbij valt regelmatig het woord ‘Weimar’, een verwijzing naar de hyperinflatie in Duitsland in de jaren twintig. Economen benadrukken dat die vergelijking overdreven is, maar erkennen dat de situatie ongekend is voor een moderne economie.

Opvallende rol voor stablecoins

Tegelijkertijd ontstaat er een onverwachte ontwikkeling op het snijvlak van overheidsfinanciën en de cryptosector. Met de invoering van de zogeheten GENIUS Act in 2025 zijn uitgevers van digitale dollar-tokens, zogeheten stablecoins, verplicht om hun munten volledig te dekken met dollars of kortlopende Amerikaanse staatsobligaties.

Dat betekent dat stablecoin-bedrijven grote kopers worden van Amerikaanse staatsleningen. Volgens schattingen van banken als Standard Chartered kan dit in enkele jaren oplopen tot zo’n 1.600 miljard dollar aan extra vraag naar schatkistpapier.

De Amerikaanse minister van Financiën, Scott Bessent, sprak eerder van een “structurele versterking van de vraag naar staatsobligaties” dankzij stablecoins. Daarmee worden digitale munten onderdeel van de financiering van de Amerikaanse staat.

Buitenlandse kopers trekken zich terug

Die extra vraag komt op een moment dat traditionele buitenlandse kopers juist minder actief worden. Centrale banken in landen als China hebben hun Amerikaanse obligatiebezit de afgelopen jaren afgebouwd. Stablecoin-uitgevers zouden dat gat deels kunnen vullen.

Critici merken op dat de VS hiermee steeds afhankelijker wordt van financiële constructies die pas recent zijn ontstaan. Voorstanders zien het juist als een pragmatische manier om de markt voor staatsleningen te verbreden.

Wat betekent dit voor crypto en Bitcoin?

Op korte termijn zorgen hoge rentes en grote obligatie-uitgiftes voor concurrentie met risicobeleggingen, zoals aandelen en Bitcoin. Geld kan immers relatief veilig worden geparkeerd tegen een aantrekkelijk rendement.

Op langere termijn kan de situatie echter het tegenovergestelde effect hebben. Naarmate zorgen over schuld en koopkracht toenemen, groeit de belangstelling voor alternatieven buiten het traditionele financiële systeem. Voor Bitcoin versterkt dat het verhaal van ‘digitaal goud’: schaars, onafhankelijk en niet direct gekoppeld aan overheidsschulden.