De aandacht voor Bitcoin (BTC) in de media is de laatste tijd sterk toegenomen, en dit heeft geleid tot discussies over zijn rol als betaalmiddel, waardeopslag, of toch als andere functie. Met de recente goedkeuring van de Bitcoin Spot ETF door de Amerikaanse Securities and Exchange Commission (SEC) lijkt de weg open te liggen voor een grotere betrokkenheid van institutionele investeerders. Echter, te midden van deze groeiende interesse blijft de belangrijke vraag bestaan: is bitcoin werkelijk geschikt voor dagelijkse transacties, of zijn er inherente beperkingen die dit in de weg staan?
Over het SBAN Studentenpanel
Het SBAN Studentenpanel is een samenwerking van Crypto Insiders met SBAN, de studentenorganisatie die zich sinds 2023 inzet om blockchain educatie onder studenten te bevorderen. Studenten reageren op een stelling die betrekking heeft op het nieuws, de opinieredactie van SBAN maakt daaruit een selectie.
Bitcoins koers heeft een te hoge volatiliteit
De volatiliteit van bitcoin is een belangrijke factor die twijfels oproept over de potentie van Bitcoin om effectief te functioneren als een regulier betaalmiddel. Onderzoeken hebben aangetoond dat de volatiliteit van bitcoin ongeveer tien keer hoger is dan die van de belangrijkste wisselkoersen. De hoge volatiliteit van bitcoin heeft geleid tot vragen over het vermogen om de essentiële functies van een valuta te vervullen, zoals een stabiel ruilmiddel zijn.
Bovendien vormt de onvoorspelbaarheid van de waarde van bitcoin een uitdaging voor de toepassing ervan in alledaagse transacties. De fluctuerende aard van de BTC koers maakt het voor gebruikers moeilijk om de waarde van goederen en diensten nauwkeurig te bepalen als de crypto wordt gebruikt voor betalingen. Deze volatiliteit heeft geleid tot de classificatie van bitcoin als een investering in plaats van een effectief betaalmiddel.
Verder blijkt uit onderzoek dat bitcoin hoofdzakelijk wordt gebruikt als een speculatieve investering in plaats van als een alternatieve valuta of betaalmiddel. Deze bevinding wordt versterkt door het gebruikspatroon van Bitcoingebruikers, waarbij een aanzienlijk deel van de bitcoins wordt gehouden door investeerders die weinig tot geen transacties verrichten.
Dit suggereert dat de feitelijke primaire functie van bitcoin dichter bij een activaklasse ligt dan bij een betaalmiddel. Een ander belangrijk argument hiervoor is dat de ingebouwde Bitcoin halving – een mechanisme dat de toevoer van nieuwe BTC elke vier jaar halveert – waarschijnlijk zal leiden tot waardeopslag in plaats van gebruik als betaalmiddel. Gebruikers zullen namelijk waarschijnlijk anticiperen op waardestijgingen over de tijd, wat het gebruik voor dagelijkse transacties ontmoedigt.
Of dit in de toekomst nog gaat veranderen? Ik denk het niet.
Santino van Os studeert International Technology Law aan de VU Amsterdam.
Arnhem; de ‘Bitcoinhoofdstad’ van Nederland
Dat men in El Salvador met bitcoins kan betalen, is geen nieuw fenomeen. Maar we hoeven niet helemaal naar Zuid-Amerika af te reizen om een biertje en een hamburger te bestellen en met bitcoin af te rekenen; nee dat kan gewoon aan de bar in Arnhem.
“Op meer dan 45 locaties in Arnhem wordt Bitcoin als betaalmiddel geaccepteerd, variërend van de schoenmaker tot het wijnmuseum.”
Desondanks blijft de discussie of bitcoin als betaalmiddel kan dienen of eerder als ‘store of value‘ moet worden gezien, voortduren. Dit is niet verrassend gezien de overeenkomsten die het vertoont met goud. Net als goud behoudt bitcoin zijn koopkracht vanwege het beperkte aanbod en het gedecentraliseerde karakter ervan.
Beide activa worden beschouwd als een bescherming tegen inflatie en devaluatie van fiatvaluta. Historisch gezien is goud een veilige haven geweest tijdens economische instabiliteit. Bitcoin streeft een soortgelijke rol na met zijn digitale aard en een gedecentraliseerd systeem dat een modern alternatief biedt voor traditionele financiële systemen die gevoelig zijn voor inflatie. Deze redenering is daarom ook zeker verdedigbaar.
Tegelijkertijd zijn er meerdere argumenten om het standpunt van bitcoin als betaalmiddel te verdedigen. De deelbaarheid van bitcoin, die transacties tot acht decimalen mogelijk maakt, zorgt voor een flexibele en nauwkeurige rekeneenheid (unit of account) in vergelijking met de euro, waardoor bitcoin ook geschikt is voor microtransacties.
Of bitcoin daadwerkelijk een universeel betaalmiddel wordt, valt nog te bezien en zal de tijd moeten uitwijzen. De meningen hierover zijn verdeeld, maar in Arnhem betaal ik in ieder geval mijn biertjes nog met Bitcoin.
Rodrigo van Asseldonk studeert Rechtsgeleerdheid en Corporate Finance & Control aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
Bitcoin standaard
Er zijn verschillende redenen waarom bitcoin niet wordt gezien als een geschikte manier om betalingen mee uit te voeren. Eén daarvan is dat een product wat je vandaag koopt, door de volatiliteit volgende week mogelijk tientallen procenten duurder kan zijn.
Hierbij vergelijken we de prijsontwikkeling van bitcoin ten opzichte van de Amerikaanse dollar of de euro. Echter zien we ook steeds meer lokale bitcoin economieën ontstaan waarbij er geen noodzaak meer is om (af) te rekenen in de lokale valuta maar waarbij goederen en diensten worden uitgedrukt in sats, de kleinste rekeneenheid van bitcoins.
Op deze manier is de waarde altijd: 1 bitcoin = 1 bitcoin.
Alhoewel een wereldwijde ‘bitcoin economie’ momenteel een utopie lijkt, is het wel interessant om te filosoferen over de mogelijke uitwerking hiervan. Zo hebben we momenteel een monetair systeem wat is gebaseerd op schuldcreatie en een rentebeleid wat inflatie en daarmee de waardevermindering van je bezittingen en valuta versterkt.
Wanneer dit zal worden ingeruild door een ‘bitcoin standaard’ zullen de gelden die nieuw in circulatie worden gebracht juist afnemen, oftewel het halving mechanisme. Hierbij is het echter ook mogelijk dat consumptie wordt geremd, omdat men vast blijft houden aan de bitcoins. Dit zou momenteel betekenen dat de welvaart erop achteruit zou gaan, omdat consumptie benodigd is om de economie draaiende te houden.
Echter, is het overmatig consumeren van belang als oorzaak van een groeiende economie of juist het gevolg van de waardevermindering van de bezittingen?
Wellicht dat een decentraal peer-to-peer digitaal systeem, zonder de bemoeienis van een instantie of andere derde partij, ons weer wat zeggenschap zou kunnen geven over ons geld.
Jordy den Toom studeert Finance & Control aan de Hogeschool Saxion Deventer.
Andere cryptonetwerken
Ik denk dat BTC al als een betaalmiddel functioneert, maar dan op kleine schaal. Er zijn namelijk al bedrijven die BTC als geaccepteerd betaalmiddel zien voor hun producten en diensten. ”Crypto Real Estate” bijvoorbeeld. Dit is een website waar je vastgoed kan kopen met BTC.
Het enige aspect waar je kritisch op kan zijn is de stabiliteit van BTC. Volgens Investopedia moet een betaalmiddel ‘redelijk’ stabiel zijn. Dit is zeker niet altijd het geval bij BTC als je alleen al naar de afgelopen twee maanden kijkt waarin de prijs bijna verdubbeld is.
Desondanks denk ik dat, wanneer BTC volwassener wordt in prijs, het ook stabieler wordt en daardoor een goede kans heeft om in de toekomst als betaalmiddel te functioneren.
Mijn enige twijfel is in welke mate het daadwerkelijk gebruikt gaat worden als betaalmiddel in plaats van alleen als manier om inflatie tegen te gaan. Het BTC netwerk is namelijk bedoeld als peer-to-peer platform waar men BTC naar elkaar kan overmaken etc. Ik denk dat andere netwerken zoals Ethereum (ETH) meer geschikt zijn om als betaalmiddel te dienen omdat dit netwerk je in staat stelt om Smart Contracts te maken en het meer transacties aankan.
Jordy Peeters studeert Network Engineering aan de Haagse Hogeschool / The Hague University of Applied Sciences
De wet van Gresham
In het oorspronkelijke Bitcoin Whitepaper omschrijft Satoshi Nakamoto het netwerk als een “peer-to-peer elektronisch geldsysteem”. Dit roept natuurlijk de vraag op of Bitcoin gezien kan worden als een medium of exchange (hierna: ruilmiddel), het antwoord hierop ligt naar mijn inzicht aan het perspectief dat wordt gehanteerd.
Het is belangrijk op te merken dat mensen in verschillende delen van de wereld geld anders bekijken en gebruiken. Men kan betogen dat bitcoin niet wordt gebruikt als ruilmiddel als ze alleen verwijzen naar westerse landen, terwijl tegelijkertijd El Salvador, het als wettig betaalmiddel aanneemt.
Maar ook dichterbij, in ons eigen Nederland, wordt Bitcoin gebruikt als ruilmiddel. Bij BTC Direct kunnen werknemers bijvoorbeeld een deel van hun salaris in bitcoin ontvangen, wat het gebruik van Bitcoin als ruilmiddel illustreert.
Naarmate Bitcoin zich door zijn ontwikkelingsstadia beweegt, wordt zijn potentieel als ruilmiddel steeds duidelijker. Momenteel bevindt Bitcoin zich in de fase van “Store of Value” naar mijn inzicht, waarin de prijs in stoten stijgt naarmate de adoptie van de valuta in de loop van de tijd toeneemt.
Een klassiek voorbeeld is het argument dat men hun koffie niet met bitcoins wil kopen vanwege de volatiliteit, omdat de waarde ervan op en neer gaat. Dit komt doordat de meeste mensen geld niet goed begrijpen, en daarom richten ze zich op de volatiliteit. Hoewel dit deels waar is, is de voortdurende waardestijging eigenlijk de belangrijkste reden waarom nog niemand er dingen mee koopt. Hier is zelfs een chique “wet” voor, genaamd de wet van Gresham.
Vince van Hoesel studeert European Law en Management aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
Laagdrempeligheid
Zou ik zelf met bitcoin betalen? Op het moment dat gevraagd wordt of bitcoin een betaalmiddel is, zou ik graag willen zeggen dat dit zo is. Dan vraag ik mij af: kan ik met bitcoin betalen? Ja, het is mogelijk; bepaalde winkels accepteren bitcoin en zelfs bij de podcast Satoshi Radio werden sokken te koop aangeboden die alleen met de crypto betaald konden worden.
Dan vraag ik mij af: kan ík met bitcoin betalen? De transactie was mogelijk via een lightning wallet, waarover ik tot op heden niet beschik. Bovendien heb ik niet de tijd genomen om deze aan te maken en heb ik ze dus niet besteld. Ik had ze wel kunnen bestellen, maar toch vond ik het niet laagdrempelig genoeg om het voor deze aankoop aan te maken. Andere luisteraars met een lightning wallet zullen binnenkort hun sokken ontvangen die met bitcoin zijn betaald; het is dus een betaalmiddel, hoewel er nog stappen nodig zijn om het een aantrekkelijk betaalmiddel te maken waar iedereen op een laagdrempelige manier aan mee wil doen.
Edward de Groot studeert Civil Engineering and Geosciences aan de TU Delft
Bitcoin als reserve asset
Bitcoin als dagelijks betaalmiddel? Mijn visie is dat Bitcoin eerder een waardevolle digitale bezitting blijft, vergelijkbaar met een investering, dan dat het een alom gebruikt betaalmiddel wordt. Bitcoin heeft zijn waarde vooral als een soort digitaal goud, ideaal voor waardeopslag, maar minder geschikt voor de aankoop van je dagelijkse kopje koffie.
Waarom? Bitcoin is behoorlijk volatiel – de prijs schommelt constant en tevens is het een nog erg manipulatieve markt. En laten we eerlijk zijn, voor kleine, snelle aankopen is het niet echt handig door de relatief hoge transactiekosten en de meestal trage verwerkingstijd. Maar voor grote transacties tussen bedrijven of overheden zie ik wel een toekomst. Dat gebeurt nu al en het lijkt een blijvertje.
Ik geloof ook dat er ruimte is voor een intranetblockchain tussen overheden die minder kosten met zich meebrengt en efficiënter is qua transactietijd en anonimiteit. Deze zou kunnen dienen voor de grote financiële transacties, als een soort upgrade van Bitcoin.
En wat betreft het dagelijks gebruik? Er zijn tal van andere cryptocurrencies die beter zijn toegerust voor dagelijkse transacties – sneller, goedkoper en beter schaalbaar. Deze munten kunnen uiteindelijk de rol op zich nemen die Bitcoin nu niet kan vervullen.
Kortom, Bitcoin heeft zeker zijn plek in de digitale economie, maar meer als een investering of reserve asset. Voor ons dagelijkse betaalverkeer zie ik eerder andere digitale munten opkomen die beter aansluiten bij onze behoeften voor snelheid en gebruiksgemak.
Tim Zinnemers studeert Commerciële Economie aan de Hogeschool van Amsterdam.
Het bericht Bitcoin is geen betaalmiddel en zal dat ook nooit worden verscheen eerst op Crypto Insiders.