Ongeveer 45 grote datacenters in Nederland verbruiken inmiddels net zoveel elektriciteit als bijna 1,9 miljoen huishoudens. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De belangrijkste aanjager is de snelle opkomst van nieuwe technologieën zoals kunstmatige intelligentie (AI).
Tip: Ontvang direct meldingen bij belangrijk cryptonieuws – via de gratis Crypto Insiders app.
Stroomverbruik per datacenter schiet omhoog
Het aandeel van datacenters in het totale Nederlandse elektriciteitsverbruik groeide van 1,2 procent in 2017 naar 4,2 procent vorig jaar. In absolute cijfers gaat het om 4.720 gigawattuur (GWh), ruim drie keer zoveel als zeven jaar geleden. Opvallend is dat het aantal grote datacenters in die periode nauwelijks is toegenomen.
De stijging komt dus vooral doordat bestaande datacenters veel meer stroom zijn gaan gebruiken. Datacenters zijn gebouwen vol servers die data opslaan en software draaien. Die servers verbruiken continu energie en moeten daarnaast intensief worden gekoeld, wat het totale stroomverbruik verder verhoogt. Servers zijn krachtige computers die 24 uur per dag online diensten zoals cloudopslag, streaming en websites draaiende houden.
Volgens Alex de Vries-Gao, onderzoeker aan de Vrije Universiteit Amsterdam, speelt vooral AI een grote rol in deze ontwikkeling:
Om kunstmatige intelligentie te ontwikkelen is relatief veel rekenkracht nodig.”
Rekenkracht is de hoeveelheid computerwerk die nodig is om berekeningen uit te voeren; hoe complexer de taak, hoe hoger het energieverbruik.
Wat betekent dit voor de stroomprijs?
De groeiende vraag naar elektriciteit kan directe gevolgen hebben voor huishoudens. Nederland behoort nu al tot de duurdere landen in Europa als het gaat om stroomprijzen. Gemiddeld betalen Nederlandse huishoudens ongeveer 0,234 cent per kilowattuur (kWh), terwijl het Europese gemiddelde rond de 0,213 cent per kWh ligt.
Een kilowattuur is de hoeveelheid energie die een apparaat van 1.000 watt in één uur verbruikt. Een gemiddeld huishouden dat bijvoorbeeld 3.500 kWh per jaar gebruikt, voelt prijsstijgingen daardoor relatief snel in de portemonnee.
Als grote stroomverbruikers zoals datacenters steeds meer elektriciteit vragen, terwijl de productie niet even snel meegroeit, kan dat de prijzen verder opdrijven. Dit werkt volgens het bekende principe van aanbod en vraag: bij schaarste stijgt de prijs.
Druk op het elektriciteitsnet neemt toe
Naast hogere prijzen zorgt het toenemende stroomverbruik ook voor extra druk op het elektriciteitsnet. Dat net bestaat uit kabels, transformatorstations en verdeelpunten die stroom van producent naar gebruiker brengen. Wanneer te veel partijen tegelijk stroom willen afnemen, raakt het netwerk lokaal ‘vol’.
Om dat te voorkomen zijn grote investeringen nodig in uitbreiding en verzwaring van het net. Die kosten worden uiteindelijk doorberekend aan burgers en bedrijven via netwerkkosten en belastingen. Dit fenomeen heet netcongestie: een soort file op het stroomnet, waarbij er tijdelijk te weinig capaciteit is om iedereen tegelijk van elektriciteit te voorzien.
Waarom dit onderwerp groter is dan alleen datacenters
Datacenters zijn niet de enige sector waar energiegebruik en kosten discussies oproepen. Ook in de cryptowereld speelt dit thema al jaren, bijvoorbeeld rond mining en de bijbehorende elektriciteitsrekening.
Daarnaast spelen Europese trends ook mee in wat Nederlanders uiteindelijk betalen. Waarschijnlijk gaan de energiekosten in Europa de komende jaren flink veranderen.
Het bericht Nederlandse datacenters slurpen stroom als 1,9 miljoen huizen – dit kost het verscheen eerst op Crypto Insiders.