Dit is zo’n interview waarbij je maar één vraag hoeft te stellen – “Hoe is het allemaal begonnen?” – en dan volgt de rest vanzelf. We spreken met Steven Gort, de eerste ambtenaar in deze serie. Voorheen van de Belastingdienst en nu al weer een paar jaar van ICTU, de interne ICT-consultancy van de Nederlandse overheid. Steven is ook wel bekend als de “datafluisteraar”, maar fluisteren doet hij allerminst. Met een diepe bas spuit hij zijn ongezouten mening over de scheefgegroeide verhouding tussen burger en overheid. De burger heeft veel te weinig invloed op zijn omgeving en zijn leven, veel te weinig autonomie, en dat zou makkelijk beter kunnen.
Steven is niet iemand die vanaf de zijlijn commentaar geeft. Zijn overstap van het bedrijfsleven naar de Belastingdienst, en later naar ICTU, was juist ingegeven door de wens om bij te dragen aan een betere dienstverlening door de overheid. In zijn ogen zou de overheid zich moeten beperken tot beleid (“wat willen we”) en veel minder met de uitvoering. En ICT kan daarbij helpen. “Neem een parkeervergunning. Als je eenduidige criteria vaststelt voor het recht op zo’n ding, en je geeft de burger de mogelijkheid om te bewijzen dat hij aan die criteria voldoet zonder dat hij allerlei persoonlijke gegevens hoeft te overhandigen, dan kan je de daadwerkelijke uitgifte van het papiertje of de sticker aan winkeliers overlaten.”
Het gesprek gaat vooral over hoe je dit dan regelt, en hoe blockchain daarbij kan helpen. Het gaat over zero knowledge proofs, decentralised identifiers en verifiable claims. Over dataminimalisatie en kopieerinfarcten. En niet alleen over de theorie, maar ook over hoe daar nu in een viertal gemeenten aan gewerkt wordt.