De Tsjechische minister van Justitie, Pavel Blazek, is opgestapt na een storm van kritiek rond een Bitcoin-donatie van een veroordeelde crimineel.
Het schandaal, dat de cryptomarkt op zijn grondvesten doet schudden, draait om de verkoop van bijna 500 Bitcoins, goed voor zo’n $45 miljoen. Hoe kon dit gebeuren, en wat betekent dit voor de Tsjechische politiek en crypto-regelgeving? We duiken erin.
Miljoenen aan Bitcoin van een drugshandelaar
Het begon allemaal op 28 mei, toen het Tsjechische ministerie van Justitie triomfantelijk meldde dat het bijna 1 miljard Tsjechische kronen ($45 miljoen) had opgehaald door 468 Bitcoins te veilen.
De opbrengst zou gebruikt worden voor nobele doelen: digitalisering van het rechtssysteem, aanpak van drugsgebruik in gevangenissen en betere huisvesting voor gevangenispersoneel. Klinkt goed, toch? Totdat het Tsjechische medium Denik N een bom dropte: die Bitcoins kwamen van Tomas Jirikovsky, een veroordeelde crimineel achter de beruchte darkwebmarkt Sheep Marketplace.
Donatie zonder controle
In maart benaderde Jirikovsky’s advocaat minister Blazek met een aanbod: een derde van Jirikovsky’s Bitcoin-voorraad doneren aan het ministerie. Blazek hapte toe, zonder de herkomst van de crypto te checken. Hij zei het volgende tijdens een persconferentie:
“Ik had geen reden om te denken dat het illegaal was.”
Hij noemde de donatie een teken van “berouw” van Jirikovsky. Maar dat excuus hield geen stand. Oppositieleiders spraken van een schandaal en de politie startte een onderzoek naar de oorsprong van de Bitcoins.
Wie is Tomas Jirikovsky?
Jirikovsky is geen onbekende in de crypto-onderwereld. In 2017 werd hij veroordeeld voor verduistering, drugshandel en wapenbezit, gelinkt aan Sheep Marketplace, een darkwebplatform voor illegale goederen.
Bij zijn arrestatie namen autoriteiten 1500 Bitcoins in beslag, die hij na zijn vrijlating in 2021 deels terugkreeg door te claimen dat ze legaal waren. Er waren ook vermoedens van connecties met Nucleus, een andere darkwebmarkt die kort na zijn arrestatie werd opgedoekt.
Desondanks mocht hij een deel van zijn crypto behouden – en een deel daarvan belandde dus bij het ministerie.
Politieke fall-out
Met de Tsjechische parlementsverkiezingen slechts vier maanden verwijderd, werd de druk op Blazek ondraaglijk. Premier Petr Fiala, normaal een bondgenoot, nam afstand.
De zaak legt een schaduw over de coalitie, die toch al onder vuur ligt, dus op 30 mei gooide Blazek de handdoek in de ring. Hij gaf het volgende aan in zijn afscheidsverklaring:
“Ik weet van geen illegale acties, maar ik wil de regering niet schaden.”
Crypto-regelgeving in de schijnwerpers
Ironisch genoeg ondertekende president Petr Pavel in februari nog een “historische” cryptowet, die de Tsjechische regels voor digitale activa in lijn brengt met de EU’s MiCA-regelgeving.
Deze wet zou innovatie stimuleren en tegelijkertijd strengere controles garanderen. Maar dit schandaal toont aan hoe lastig het blijft om de herkomst van crypto te achterhalen – zelfs voor een ministerie van Justitie.
De Tsjechische politie onderzoekt nu of er meer achter de donatie zit, en de Tsjechische politiek likt zijn wonden. Dit schandaal onderstreept echter een bekend probleem in de cryptowereld: de scheidslijn tussen legaal en illegaal geld is soms flinterdun.
Terwijl bedrijven zoals MicroStrategy en DigiAsia (zie ons eerdere artikel) Bitcoin omarmen als strategische asset, laat deze zaak zien hoe crypto ook risico’s met zich meebrengt. Voor beleggers is het een reminder: due diligence is cruciaal, zeker nu overheden en instellingen strenger toezicht houden.
Het bericht Tsjechische minister Pavel Blazek treedt af na Bitcoin-schandaal verscheen eerst op CryptoBenelux.