Bitcoin is al complex genoeg en dan hebben we het nog niet eens gehad over het zakelijk gebruiken van je bitcoin en de bijkomende boekhouding. Omdat de crypto wereld nog relatief kort bestaat, is er nog veel onduidelijkheid over een bitcoin administratie.
In dit artikel probeer ik een aantal van die vragen op te lossen over de Bitcoin boekhouding. We gaan in op tools die je hierbij kunnen helpen en op de haken en ogen die horen bij het zakelijk beleggen in bitcoin. Daarnaast vind je op deze pagina alle informatie die we bij de belastingdienst over dit onderwerp hebben kunnen vinden.
Bitcoin opnemen in de boekhouding
Er zijn verschillende manieren waarop je als ondernemer bitcoin en cryptocurrency kunt gebruiken binnen je bedrijf en natuurlijk hoort hier ook de administratie bij. Je kunt hierbij denken aan het zakelijk beleggen, bitcoin aanhouden als voorraad, het versturen van bitcoin facturen of bitcoin gebruiken voor de bedrijfsvoering of het aflossen van schulden.
Bitcoin zakelijk beleggen
Een van de meest gebruikte manieren waarop bedrijven tegenwoordig bitcoin of cryptocurrency gebruiken is als belegging. Grote bedrijven zoals Tesla, Microstrategy en Square hebben allemaal bitcoin op de balans staan. Deze ondernemingen geven als belangrijkste reden hiervoor dat ze bitcoin aanhouden als ‘verzekering’ tegen inflatie.
Om een voorbeeld te geven. Microstrategy heeft 114.042 bitcoin op de balans staan op het moment van schrijven. Tesla 42.902 en Square 8027. Een lijst met bedrijven die de meeste bitcoin op de balans hebben vind je hier.
Heb je als bedrijf namelijk veel geld in kas? Dan is er veel geld onderhevig aan inflatie. Standaard wordt er uitgegaan van 2% per jaar, maar hogere percentages zien we ook regelmatig voorbij komen. Met een saldo van € 250.000 verlies je als ondernemer bij een inflatie van 2% toch snel € 5000 aan koopkracht per jaar.
Zakelijk beleggen in bitcoin kan daarom een oplossing zijn om dit geld (gedeeltelijk) in een asset te plaatsen die historisch gezien de inflatie van 2% per jaar ruim voor blijft. Natuurlijk kun je als ondernemer ook de keuze maken om te beleggen in aandelen of andere assets.
Wat betreft de boekhouding gelden hiervoor dezelfde regels. Op het moment van aankoop is het belangrijk om de aanschafwaarde in euro te noteren zodat je later het behaalde rendement op de verkoop van de asset kunt berekenen. Het hoort als vlottende activa op je balans te staan.
In de regel geldt voor zakelijk beleggen dat er wat verschillen zijn met privé beleggen. Bij een zakelijke investering (geen eenmanszaak of VOF) wordt er fiscaal namelijk gekeken naar het daadwerkelijk behaalde rendement. Bij een privé belegging naar het veronderstelde rendement.
Daalt de bitcoin koers of de waarde van je andere aandelen in een boekjaar? Dan heb je als zakelijke belegging geen rendement behaald en zou hier in principe ook niets over betaald moeten worden. Het omgekeerde is ook waar. Als je zakelijke investering flink in waarde is gestegen in een jaar, dan is je daadwerkelijke resultaat (en de daarover te betalen belasting) ook hoger.
Het is goed om in je achterhoofd te houden dat een zakelijke belegging in bijvoorbeeld een BV opgenomen wordt in de boekhouding en dit voor iedereen toegankelijk is. Heb je geen zin in pottenkijkers? Dan kun je je geld (bitcoin) wellicht beter privé beleggen. Ook is je zakelijke investering in bitcoin binnen een BV onderdeel van je bedrijf, terwijl je privé vermogen dat niet is.
Bitcoin aanhouden als voorraad
Tegenwoordig zijn er ook genoeg bedrijven die actief met Bitcoin en cryptocurrency aan het werk zijn. Denk bijvoorbeeld aan de crypto projecten zelf, exchanges en brokers. Om de werkzaamheden goed te doen hebben deze bedrijven voorraad nodig, net zoals een supermarkt geld in kas moet hebben als wisselgeld.
In het geval van voorraad komt het gewoon op in je boekhouding te staan net zoals iedere andere voorraad. Je noteert de inkoopprijs van de goederen en de verkoopprijs op het moment dat het verkocht wordt.
Het versturen van bitcoin facturen
Met ieder boekhoudprogramma kun je tegenwoordig makkelijk een factuur versturen. Dit geldt ook voor een bitcoin factuur, al gaat dit wel iets anders dan op de ‘normale’ factuur. In het geval van een cryptocurrency factuur heb je niets te maken met een IBAN rekeningnummer. Zorg ervoor dat je duidelijk je wallet adres noteert bij het versturen van het document, eventueel met instructies, zodat de ontvanger precies weet hoe ze je kunnen betalen.
Op het moment dat het geld in de vorm van cryptocurrency binnen is moet je dit boeken in je administratie. Door koersschommelingen kan het zijn dat het te ontvangen bedrag afwijkt van het bedrag dat je in eerste instantie opgenomen hebt in je bitcoin boekhouding. Noteer dit als koersverschil in je administratie zodat hier later geen onduidelijkheid over kan bestaan bij een eventuele controle.
Bitcoin voor de bedrijfsvoering
Bitcoin aannemen als betaalmiddel mag je zonder problemen doen. Je hoeft hierbij enkel rekening te houden met de eerder genoemde punten rondom je boekhouding zodat je zeker weet dat er geen onduidelijkheid kan bestaan over de waarde van de cryptocurrency en dat soort zaken.
Als je van plan bent om bitcoin diensten aan te bieden die te maken hebben met de actieve handel in cryptocurrency (exchanges / brokers) of bewaar portemonnees? Dan moet je je registreren bij De Nederlandsche Bank (DNB) sinds 21 mei 2020.
Om in aanmerking te komen voor een licentie is er een behoorlijk proces in het leven geroepen dat je moet doorlopen. Het dossier dat je hiervoor moet indienen bij DNB bevat de volgende informatie:
- Algemene bedrijfsinformatie (statuten, KVK uitrreksel, etc)
- Bedrijfsplan (strategie, SWOT en overzicht met activiteiten)
- Overzicht van bestuur
- Uitwerking van beheerste bedrijfsvoering (wet- en regelgeving, audit, meldingsprocedure, trainingen, etc)
- Beschrijving van de bedrijfsvoering
- Dossier per bestuurder waaruit geschiktheid en betrouwbaarheid blijkt
Het kan ongeveer twee maanden duren voordat de DNB volledig heeft gecontroleerd. De kosten hiervoor zijn eenmalig € 5000. Worden er later meer bestuurders toegevoegd? Dan betaal je hiervoor € 1100 per bestuurder + € 2000 per toetsing op betrouwbaarheid.
Tools voor de bitcoin boekhouding
Het klinkt allemaal als een hoop gedoe, en er zijn ook veel ondernemers die dit beamen. Toch heb je het ermee te doen en zul je gewoon netjes aan de regelgeving moeten voldoen rondom het ondernemen met bitcoin en de crypto boekhouding.
Steeds meer tools beginnen rekening te houden met bitcoin en we zien het dan ook steeds vaker terug. Dit verlicht de moeite die ondernemers moeten doen voor hun bitcoin administratie aanzienlijk. Een van de tools die je hiervoor al kunt gebruiken is boekhoudsoftware. Vreemde valuta, investeringen en dat soort zaken kun je hier allemaal in verwerken om aan het einde van het jaar klaar te zijn voor een eventuele controle.
Je kunt op deze pagina bitcoin boekhoudsoftware vergelijken. Hieronder hebben we alvast een aantal geschikte programma’s voor je op een rij gezet. De meeste kun je gratis proberen of zelfs gebruiken zodat je kunt kijken of het bij je past.
Bitcoin belastingdienst, wat zeggen ze erover?
In Nederland is de belastingdienst een belangrijke bron voor informatie rondom de regelgeving van bitcoin en je boekhouding. Helaas is het totaal niet overzichtelijk. We hebben hieronder daarom zoveel mogelijk regelgeving van de belastingdienst voor je geplaatst zodat je dit zelf niet op hoeft te zoeken.
Ik ben ondernemer voor de inkomstenbelasting en ik word betaald in cryptovaluta
Als u voor uw diensten of leveringen wordt betaald in cryptovaluta, moet u deze omrekenen naar euro’s. Het omgerekende bedrag rekent u tot uw omzet.
Bij het omwisselen van de cryptovaluta kunt u winst of verlies maken. Dat komt tot uitdrukking in uw winst-en-verliesrekening. Hebt u op de balansdatum nog cryptovaluta? Waardeert u deze dan op kostprijs of lagere marktwaarde.
Koopt u als ondernemer cryptovaluta, dan horen deze alleen tot uw ondernemingsvermogen als u de aankoop doet binnen de normale bedrijfsuitoefening. In alle andere gevallen hoort de aankoop tot uw privévermogen. Het gaat dan bijvoorbeeld om duurzaam overtollige middelen. Dat zijn gelden die geen functie hebben in uw onderneming. Zij zijn niet direct nodig voor de bedrijfsuitoefening en niet bestemd om binnen afzienbare tijd te besteden aan bijvoorbeeld investeringen. Deze cryptovaluta geeft u aan in box 3.
Ik ben ondernemer voor de omzetbelasting en ik word betaald in cryptovaluta
Als u voor uw diensten of leveringen wordt betaald in cryptovaluta, moet u deze omrekenen naar euro’s. Bij uw btw-aangifte geeft u het bedrag in euro’s op.
Mijn bv wordt betaald in cryptovaluta
Als uw bv voor haar diensten of leveringen wordt betaald in cryptovaluta, moet u de cryptovaluta omrekenen naar euro’s. Het omgerekende bedrag rekent u tot uw omzet. Bij het omwisselen van de cryptovaluta kan de bv winst of verlies maken. Dat komt tot uitdrukking in de winst-en-verliesrekening. Bezit uw bv op balansdatum cryptovaluta? Waardeert u deze dan op kostprijs of lagere marktwaarde.
Mijn bv minet en handelt in cryptovaluta
Uw bv drijft met haar hele vermogen een onderneming. Dat betekent dat zowel het minen als de aankoop van cryptovaluta (al dan niet gevolgd door verkoop) zich afspelen binnen de onderneming. De resultaten van het minen en handelen komen daardoor tot uitdrukking in de in de winst-en-verliesrekening.
Bitcoin en ondernemersvermogen
Hebt u bitcoins of andere cryptovaluta die u als ondernemingsvermogen beschouwt? In het algemeen zet u ze dan op de balans als vlottende activa. In uitzonderingsgevallen kan er sprake zijn van voorraad. In beide situaties waardeert u de cryptovaluta op kostprijs of lagere bedrijfswaarde.
Als u een cryptovaluta omwisselt in euro’s, kan die transactie een winst of verlies opleveren.
Betalen uw klanten u in cryptovaluta? Dan moet u deze omzet omrekenen naar euro’s, volgens de meest gebruikte koers.
Bitcoin als vreemde valuta
Krijgt u een factuur in een vreemde valuta, bijvoorbeeld in Amerikaanse dollars, of in cryptovaluta, zoals de bitcoin? Bij uw btw-aangifte moet u het bedrag dan omrekenen naar euro’s. Bij goederen gebruikt u hiervoor de laatst genoteerde verkoopkoers van de factuurdatum. Krijgt u de factuur na de 15e dag van de maand die volgt op de maand waarin is geleverd? Dan gaat u uit van de verkoopkoers van die 15e dag.
Gaat het om afgenomen intracommunautaire diensten? Gebruik dan de verkoopkoers van het moment waarop de dienst is geleverd. Voor andere diensten gebruikt u de verkoopkoers van de factuurdatum of de datum waarop de factuur uiterlijk moet worden uitgereikt (de 15e dag van de maand die volgt op de maand waarin de dienst is afgerond).
In plaats van de laatst genoteerde verkoopkoers, mag u voor het omrekenen naar euro’s ook de wisselkoers gebruiken die op de bovengenoemde tijdstippen door de Europese Centrale Bank als laatste bekend is gemaakt. Die koersen vindt u op ecb.europa.eu
Bitcoin vrijgesteld van BTW?
Vrijgesteld van btw zijn bijvoorbeeld:
- handelingen voor betaalrekeningen, spaarrekeningen, overmakingen, schulden en bemiddeling
- vergoedingen voor af- en bijschrijvingen
- kosten voor spaarrekeningen
- het innen van schulden
Gaat de dienst verder dan het innen van de vordering? Dan is deze dienst wel belast. Dat is vaak het geval bij deurwaarders en geldt ook voor factuur overeenkomsten - handelingen (zoals bemiddeling) voor de aankoop en verkoop van valuta en cryptovaluta, bijvoorbeeld dollars en bitcoins
Let op: We doen ons best om de informatie op deze pagina zo up-to-date mogelijk te houden. Wij geen juristen, advocaten, boekhouder of fiscalisten. Raadpleeg altijd experts met specifieke vragen zodat je zeker weet dat je de juiste keuzes maakt. De data op deze pagina is enkel ter informatie, zodat je een beeld krijgt wat er allemaal mogelijk is en verplicht gesteld wordt door de belastingdienst.
Het artikel Bitcoin boekhouding, hoe werkt het en wat moet ik weten? verscheen als eerst op CurrentCrypto.nl.