Als je op een tapijt staat en het wordt plotseling onder je vandaan getrokken, val je op de grond. Niet alleen kun je je behoorlijk bezeren, maar je kunt ook morsen of alles verliezen wat je op dat moment vasthield. Hetzelfde mechanisme gebeurt bij een crypto rug pull. In dit artikel leggen we uit wat een crypto rug pull is, hoe het gebeurt en hoe je een crypto pull kunt vermijden.
Wat is een crypto rug pull?
Een crypto rug pull gebeurt wanneer ontwikkelaars een token creëren dat gekoppeld is aan een waardevolle cryptocurrency, het token op decentrale beurzen (DEX’s) noteren, en dan na de buy-in van de investeerder al het geld wegtrekken.
Rug pulls worden meestal gepleegd door kwaadwillende oplichters die een hype rond een munt creëren en dan het project in de steek laten en er met het geld vandoor gaan. Deze cryptocurrencies worden meestal gekoppeld aan betrouwbare utility blockchains, zij het op Ethereum (ETH) of Binance Chain.
Dit komt omdat investeerders die hun ETH inruilden voor de beursgenoteerde token de makers van de token de kans geven om de ETH snel aan de liquiditeit te onttrekken. Zo zijn meme munten een van de kraters die ervoor zorgen dat beleggers toegeven aan FOMO en rug-pull krijgen.
Hoe kan een crypto rug pull gebeuren?
Rug pulls gebeuren meestal binnen Decentralized Finance (DeFi) oftewel gedecentraliseerde financiën. DeFi neemt het gedecentraliseerde concept van blockchain en past het toe op de wereld van de financiën. Om dit concept te begrijpen, is het belangrijk dat je weet hoe een liquiditeitspool werkt.
Een liquiditeitspool is een marktmaker voor een DEX. Dit betekent dat hij koop- en verkooporders voor een bepaald token geeft. Omdat er geen gecentraliseerd systeem is om transacties te controleren, hebben crypto beurzen een manier nodig om de orderstroom op gang te houden. Het is namelijk gemakkelijk om tokens op een gedecentraliseerde beurs te noteren, omdat er niemand is om de token te controleren.
In de kern is een liquiditeitspool een stapel beleggersfondsen die opgesloten zitten in cryptoparen waarmee gebruikers tussen verschillende cryptocurrencies kunnen handelen. Cryptoparen omvatten meestal een populaire cryptocurrency zoals Ethereum (ETH) omdat het een ingeburgerd platformtoken is met een hoge liquiditeit oftewel beschikbaarheid.
Om investeerders aan te moedigen hun middelen te bundelen en als liquiditeitsverschaffer (LP) te fungeren, wordt een handelsvergoeding aangerekend op orders en toegekend op basis van de totale waarde die aan de pool wordt geleend (vergelijkbaar met een dividend).
In ruil voor de crypto in hun wallet die aan de pool gewijd wordt, heeft elke gebruiker recht op een percentage van de totale vergoeding. Hoe hoger het geleende bedrag, hoe meer geld een investeerder staat te verdienen.
Makers van liquiditeitspools concurreren om meer investeerders door hogere opbrengsten aan te bieden. De onderstaande grafiek geeft eenvoudig weer hoe liquiditeitspools werken.
Zodra de makers van een rug pull een grote hoeveelheid liquiditeitsverschaffers met flink kapitaal hebben vergaard, trekken ze alle beschikbare activa eruit. De munten worden dan op een andere marktplaats uitgewisseld en voor de slachtoffers onvindbaar gemaakt.
Omdat Ether vaak als ruilmunt gebruikt wordt, is het gemakkelijk tussen andere wallets over te zetten en voor andere gebruikers te “verdwijnen”. Zo verdwijnen alle crypto-activa – de poel leeg achterlatend en de liquiditeitsverschaffers met niets dan teleurstelling.
Waarom DeFi een gemeenschappelijke ruimte werd voor rug pulls?
Zoals de naam al doet vermoeden, hebben DeFi protocollen geen gecentraliseerd toezicht dat alleen op slimme contracten steunt, waardoor het een doelwit bij uitstek is voor DeFi rug pulls.
Alleen al in de eerste zeven maanden van 2021 zag DeFi recordaantallen misdrijven. Beleggers worden echter steeds snuggerder, en de hoeveelheid crypto die op DeFi platforms gestolen wordt, daalt met 64%.
Met DeFi projecten kunnen kwaadwilligen tokens maken, zich profileren en investeerders werven. Ze maken hiervoor gebruik van een Decentralized Exchange (DEX). Dit is een crypto uitwisselingsplatform dat gebouwd is op blockchain technologie. Op een DEX platform, zoals SushiSwap of Uniswap, worden de tokens gemaakt en genoteerd zonder controle.
Het enige wat de oplichters hoeven te doen is een token met enige schijnbare waarde te creëren, gebruiksmogelijkheden te beloven, en een aantrekkingskracht op de markt te creëren zodat investeerders het willen kopen.
Zodra er geld naar het project begint te stromen, schiet de waarde ervan omhoog en verkopen de makers deze tokens, waardoor de waarde van de tokens tot nul leegloopt. In wezen nemen ze het geld dat bij de tokenverkoop aan het project beloofd is voor zichzelf. Vervolgens pakken ze hun koffers en vluchten.
Met andere woorden, ze trekken het vloerkleed onder hun kopers vandaan. Omdat de DeFi ruimte niet gereguleerd is, is ze gemakkelijk het doelwit van misdrijven.
Voorbeelden van recente crypto rug pulls
Tot nu toe, zijn er in 2021 meer dan 1.300 rug pulls getrokken. Deze variëren van oplichting met een kleine waardes van duizenden dollars tot hele marktgebruikers die voor miljarden dollars aan ETH en andere munten te grazen genomen worden. Hieronder een aantal crypto rug pulls in cryptocurrency markten.
Compounder Finance
In 2021 zag DeFi platform Compounder Finance een rug pull ter waarde van meer dan $ 10,8 miljoen aan gestolen klantgeld. Een uitsplitsing onthulde dat contracten ter waarde van $ 5 miljoen in Dai, $ 4,8 miljoen in Ether en $ 750.000 in Wrapped Bitcoin (WBTC) bij Compounder Finance werden weggesluisd. In een schema dat klinkt als iets uit een thriller verving het team hun veilige en gecontroleerde contracten door kwaadaardige, waarmee ze vergrendeld geld van investeerders konden stelen. Ze bootsten ook handig de naam van Compound Finance na, een legitiem DeFi rente-verdienend protocol, om hun merken tot investeren te lokken.
Luna Opbrengst
In augustus 2021 ging een criminele groep er vandoor met bijna $7 miljoen aan fondsen die van beleggers werden afgenomen in een van de grootste cryptocurrency DeFi scams tot nu toe. Alle sociale mediaaccounts en de website voor Luna Yield, een project op het DeFi platform Solana, werden gesloten. Toen gebruikers hun fondsen opnamen (of “unstake”), ontdekten ze dat de pools leeg waren. Ze waren het slachtoffer geworden van een rug pull.
WhaleFarm
In juni van dit jaar crashte WhaleFarm, een DeFi projecttoken dat gebruikers ongekende rendementen bood in ruil voor het inzetten van zijn pool, met 99% in een paar minuten (onderstaande grafiek), waarbij investeerders voor $2.3 miljoen aan cryptocurrencies werden opgelicht. Het team, dat vanaf het begin volledig anoniem was, is nog steeds niet geïdentificeerd.
Thodex
Een opmerkelijke rug pull zaak is de Thodex zaak. Deze in Turkije gevestigde platform werd in 2021 namelijk gesloten. Het gerucht gaat dat de oprichter ervan, Faruk Fatih Özer, naar Albanië is gevlucht met ongeveer $ 2 miljard aan beleggersgeld. Özer is nog steeds op de vlucht, maar wordt internationaal achtervolgd door Interpol en andere instanties. Thodex bouwde een actief gebruikersbestand op van 390.000 financiële gebruikers. In april werd de DEX onverwacht gesloten. Het is nog onbekend waar de verdwenen fondsen gebleven zijn.
Meerkat Finance
In maart 2021 pleegde Meerkat Finance, een DeFi opbrengstproject dat gebruik maakt van een geforkte cryptocurrency van Yearn.finance, een rug pull trek ter waarde van $ 31 miljoen aan crypto-activa. Het officiële Telegram kanaal van het platform beweerde dat zijn smart contract vault gecompromitteerd was. Onderzoek suggereerde dat ofwel de private sleutel van de Meerkat inzetter gecompromitteerd was, ofwel dat het incident door de eigenaars van het project zelf was opgezet.
Signalen van een exit scam of crypto rug pull
Hoewel exit scams en rug pulls het laatste jaar verdrievoudigd zijn, daalt het totale geldbedrag dat gestolen wordt. Dit komt omdat beleggers hebben geleerd om beter op de tekenen te letten. Als je weet waar je op let, wordt het gemakkelijker om deze regelingen te vermijden.
Hieronder staan enkele veel voorkomende signalen om je te helpen voorkomen dat je het slachtoffer wordt van zo’n uitstapregeling.
Veel te hoge opbrengsten
Veel DeFi pools bieden aan om de handel in tokens te vergemakkelijken en ze binnen de pool uit te lenen. Dit levert extra rendement oplevert voor investeerders in de pool. Zo bood WhaleFarm bijvoorbeeld rendementen aan die de 100% APY overschreden. Als je een project ziet die rendementen aanbiedt die te mooi zijn om waar te zijn, dan zijn ze dat waarschijnlijk ook.
Makers blijven anoniem
Er kan een reden zijn voor makers om anoniem te blijven. Dit kan vanwege van veiligheid en privacy tot persoonlijke redenen. Maar anonimiteit maakt het ook moeilijker voor kwaadwilligen om opgespoord te worden nadat ze een scam hebben uitgevoerd. Wanneer een project anoniem gestart wordt, met nieuwe sociale media accounts die binnen enkele dagen of uren na de lancering aangemaakt worden, dan is een grote rode vlag.
Als projecten geen banden hebben met andere succesvolle projecten of de cryptogemeenschap als geheel, is dat ook een rode vlag. Kijk daarom altijd op de website van een project voor zinvolle informatie over het team. Als het alleen maar een nietszeggende informatie is, ga dan met voorzichtigheid te werk.
Prijzen rijzen de pan uit
Bij elk bezit geldt dat wanneer je niet kunt zien waarom de waarde snel stijgt, je op moet letten. Oplichters kunnen een project opblazen door er geld in te steken of een valse hype te creëren om mensen erin te betrekken door de “FOMO” (Fear Of Missing Out) uit te buiten.
Zoek naar legitieme redenen zoals nieuwe beursnoteringen, aankondigingen van partnerschappen, of ander goed nieuws dat de piek zou kunnen veroorzaken. Als die er niet zijn, kan het een “rug pull” of een “pump-and-dump” scenario zijn. Blijf altijd sceptisch tenzij je een goede reden hebt om dat niet te zijn.
Uitgebreide marketing tactieken
De meeste crypto-scams zijn ontworpen met een rug pull in gedachten. Daardoor is het gebruiksdoel van de token of pool vaag en onpraktisch. In plaats daarvan vertrouwen de makers op berichten in de sociale media, crypto influencers en betaalde advertenties om steun te krijgen.
Probeer het legitieme gebruiksdoel van een project te begrijpen voor je in een nieuw token of pool springt. Ook hier geldt weer wees voorzichtig!
Geen liquidity lockup
De meeste legitieme liquiditeitspools zetten het geld van investeerders voor een bepaalde tijd vast. Dit biedt biedt twee voordelen.
Ten eerste wordt de liquiditeit van de pool, die nodig is voor het ruilen van tokens, het lenen van tokens en andere activiteiten, verzekerd, zodat de pool kan blijven functioneren. Ten tweede weerhoudt het de makers ervan de pool snel leeg te maken en er met het geld vandoor te gaan op het moment als de pool eenmaal een bepaalde omvang bereikt heeft.
Een vergrendelde pool, of locked pool, helpt de belangen van de investeerders veilig te stellen. Als er geen lockup is, is dat een andere rode vlag.
Hoe kun je een crypto rug pull te vermijden
Door voorzichtig te zijn en op de bovenstaande tekenen te letten, kun je als belegger het risico beperken om door een rug pull verstrikt te raken.
Verstandige beleggers zijn voorzichtig bij het betreden van nieuwe markten of het investeren in nieuwe pools. Hebzucht kan slechte zakelijke beslissingen veel veiliger doen lijken dan anders. Dus als je de tekenen van een scam of rug pull kent, verklein je je kansen om ten prooi te vallen.
Het vermijden van oplichterij of een potentiële rug pull in cryptoprojecten komt uiteindelijk neer op bewustwording vóór je investeert en je eigen onderzoek doen. Hieronder nog een paar tips om de legitimiteit van een project te controleren.
Controleer de liquiditeit
Een manier om de legitimiteit van een token te beoordelen is de liquiditeit ervan te controleren. Legitieme projecten hebben meestal miljoenen aan liquiditeit. Deze projecten sluiten een aanzienlijke hoeveelheid tokens voor lange tijd op. Hiervoor geldt dat ze gedurende die tijd niet uit de liquiditeitspool kunnen worden gehaald.
Controleer ook de inzetperiode van het project en controleer de hoeveelheid liquiditeit die aan de eigenaars van een project toebehoort. Op legitieme platforms zoals PancakeSwap en Uniswap is deze liquiditeitsinformatie gemakkelijk beschikbaar.
Kijk naar het aantal tokenhouders en noteringen op DEX Platforms
Als een token maar een paar tokenhouders heeft en niet actief verhandeld wordt op meerdere platforms, is het mogelijk dat het een rug pull is. Tools als Etherscan en CoinGecko kunnen meer informatie over een token geven.
Controleer de geloofwaardigheid van het team
Elk project dat mogelijk een rug pull krijgt wordt bepaald door zijn eigenaars en makers. Hun relevantie voor de cryptocurrency ruimte, en ook hun eerdere betrokkenheid, staat van dienst, sociale media en industrie geschiedenis en connecties moeten bij elkaar opgeteld worden, willen ze geloofwaardig worden. Hoe meer vragen dan antwoorden over de eigenaars en het team, hoe groter de kans dat het project een scam of rug pull is.
Bekijk Github, Whitepaper en Sociale Media Kanalen
Github is de code base hub voor DeFi projecten. Hier vind je meestal de ontwikkelingsactiviteiten van een project. Het is de moeite waard om deze in de gaten te houden, evenals de sociale media kanalen van een project, waaronder Telegram, Twitter, enz. Als het project blijkbaar geen actieve ontwikkeling doormaakt en een fork is van een ander project, kan dat een slecht teken zijn.
Is het nog wel verstandig om te investeren in DeFi?
DeFi is een jonge industrie met veel potentieel. Het biedt de vrijheid om te lenen zonder de beperkingen van je kredietgeschiedenis. Het enige wat je nodigt hebt om te kunnen lenen is onderpand. Bovendien is DeFi bankieren echt privé, want er is geen gecentraliseerde autoriteit betrokken bij het opstellen van voorwaarden of het innen van hoge transactiekosten.
De keerzijde van zo’n ongereguleerde ruimte is echter dat iedereen een activum op de lijst kan zetten zonder dat er centrale controle over is. Er is niemand die kan vertellen of een project erop uit is om mensen op te lichten, en dat is waar een rug pull om de hoek komt kijken.
Zoals met elke nieuwe technologie zullen onethische spelers in de cryptoruimte hun best doen om mensen die minder kennis en ervaring hebben op te lichten. Bij veel nieuwe projecten kunnen de prijzen op korte termijn worden opgeblazen, en soms kan het moeilijk zijn om de hype van de werkelijkheid te scheiden.
Investeren in DeFi komt uiteindelijk neer op je beschikbare fondsen en je risicobereidheid. Zorg ervoor dat je goed onderzoek doet voor je in een project investeert, en dat je echt begrijpt waar het project over gaat. Online platforms en hulpmiddelen zoals Etherscan kunnen je helpen de legitimiteit van investeringen te beoordelen.
Kortom, wees alert voor crypto rug pulls
Rug pulls zijn meestal heel goed gepland en schaamteloos uitgevoerd. De gecreëerde tokens beloven spannende ontwikkelingen en oogsten in korte tijd veel aandacht. In plaats van token verkopen uit te voeren, zijn de teams achter de hoax echter bezig een exit scam te organiseren. Beleggers hebben het vaak pas door als het token van alle waarde is ontdaan en de makers al lang verdwenen zijn.
Met de groeiende belangstelling voor crypto wordt de inzet steeds hoger. Oplichters zijn voortdurend op zoek naar manieren om snel geld te verdienen aan nietsvermoedende slachtoffers.
Door veel voorkomende tekenen van rug pulls in de gaten te houden en grondig onderzoek te doen naar toekomstige projecten, kun je de kans verkleinen dat hun volgende slachtoffer jij bent.
The post Analyse: Wat is een crypto rug pull en hoe voorkom je dat je een slachtoffer wordt?
appeared first on crypto inzichten